Si Ipot-Ipot at Si Amomongo (Pabulang Bisaya)

Isang gabi, tahimik na lumilipad-lipad upang dumalaw sa kaibigan si Ipot-Ipot (isang alitaptap). Tulad ng dati’y dala-dala niya ang kanyang ilawan. Maya-maya’y nakasalubong niya ang isang buskador na gorilyang nagngangalang Amomongo. “Hoy, Ipot-ipot, bakit ba lagi mong dala-dala ang iyong ilawan? Nakatatawa ka tuloy tignan. Ha-ha-ha!” ang sabi ni Amomongo habang palundag-lundag na tumatawa sa harap ng alitaptap.

            Tinignan muna siya ng alitaptap bago ito matatag na sumagot. “Alam mo, Amomongo, dinadala ko ang aking ilawan, una, upang makita ko ang aking daraanan; at pangalawa, upang makita ko ang mga lamok at nang sila’y aking maiwasan,” paliwanag nito.

            “Gusto mong iwasan ang mga lamok? Isa kang duwag! Takot ka sa lamok! Duwag! Duwag! Ha-ha-ha!” pambubuska ni Amomongo kay Ipot-Ipot.

            Hindi na lang pinansin ng alitaptap ang pambubuska ng gorilya. Nagpatuloy na lamang siya sa tahimik niyang paglalakbay. Subalit hindi roon tumigil ang buskador na gorilya. Tinungo nito ang iba pa niyang mga kalahing unggoy at saka ipinagsabing ang alitaptap ay duwag at takot sa lamok kaya’t laging nagdadala ng ilawan saanman ito magpunta. Nagtawanan ang iba pang gorilya na nakarinig sa kuwento tungkol sa pagiging duwag ng alitaptap.

            Hindi nagtagal at kumalat na rin ang kuwento sa iba pang mga hayop sa kagubatan. Nang lumaon ay nakarating ito kay alitaptap. Halos liparin ng alitaptap ang pagtungo sa bahay ni Amomongo. Nadatnan niya itong natutulog. Itinapat ng alitaptap ang kanyang ilaw sa mukha ni Amomongo upang magising ito. “Hoy, Amomongo, gising! Bakit ipinamamalita mo raw na duwag ako? Sadya nga yatang maitim ang budhi mo. Sige, bukas ng gabi, pumunta ka sa plasa at sa harap ng lahat ay patunayan kong hindi ako duwag.”

            “Hoy Ipot-Ipot, huwag ka ngang balat sibuyas. At ngayo’y naghahamon ka sa isang labanan? Iyang liit mong iyan? Pupulbusin kita. Ha-ha-ha! Sige nga, sino ang dadalhin mo para labanan ang isang malaking gorilyang tulad ko?” nagmamalaking tanong ni Amomongo.

            “Mag-isa akong pupunta subalit kung gusto mo ay dalhin mo pa lahat ang mga kaibigan mo,” matatag na sabi ni Ipot-ipot.

           

            Lalong tumawa nang tumawa si Amomongo. “Mag-isa kang pupunta! Hah! Maganda yan para makita mo kung ano ang gagawin ng malalakas na nilalang na tulad naming sa munting alitaptap na tulad mo.”

            Nalaman ng iba pang hayop ang tungkol sa napipintong labanan. Kinabukasan ay napuno ang plasa ng mga hayop na gustong makapanood sa labanan ng nag-iisang alitaptap at ng malalaking gorilya.

            Maagang dumating si Ipot-Ipot. Maya-maya pa’y dumating na rin ang pulutong ng mga gorilya. May dala-dala ang mga itong malalaki at mahahabang pamalo. Masigla silang nagtatawanan sapagkat para sa kanila, ang paghahamon ni Ipot-Ipot ng labanan ay isang malaking kahibangan.

            Pagkakita ni Amomongo kay Ipot-Ipot ay inutusan niya agad ang mga kalahing atakihin ang naghihintay na alitaptap. Subalit mabilis itong lumipad at dumapo sa ilong ni Amomongo. Nag-unahan ang mga unggoy sa pagpalo sa alitaptap na nakadapo sa ilong ng kanilang kasamahan subalit mabilis itong nakalipad palayo kaya’t ang ilong ni Amomongo ang  inabot ng mga pamalo. Bumagsak ito sa lupa. Pagkatapos ay sa ilong naman ng isa pang gorilya dumapo ang alitaptap. Muling sinugod ng iba pang gorilya ang alitaptap subalit tulad ng nangyari kay Amomongo, hindi rin nila tinamaan ang alitaptap kaya’t ang ilong na naman ng pangalawang gorilya ang tinamaan. Bumagsak din ito sa lupa. Gayon ng gayon ang nangyari sa iba pang gorilya. Pinapalo nila ang alitaptap na nakadapo sa ilong ng isa sa kanila subalit sa halip na tamaan ito, ang mga gorilya ang isa-isang bumabagsak sa lupa dahil mabilis umilag ang alitaptap kaya’t sila-sila ang nagkakatamaan. Hanggang sa isang kisap mata ay bumagsak sa lupa ang lahat ng gorilya.

            “Ngayon, sino sa inyong mga gorilya ang magsasabing duwag ako?” ang mataginting na tanong na maliit na alitaptap. Yukong-yuko ang ulo ng mga gorilya. Bahag ang buntot dahil sa kahihiyang dala ng nangyari kaya’t hindi sila makapagsalita. Tinignan muna sila ng alitaptap na umiiling-iling sa kinahinatnan ng isang pulutong ng mga unggoy at saka ito tahimik na lumipad palayo upang ipagpatuloy ang kanyang sariling lakad tulad ng dati.